Niepłodność kobieca jest globalnym problemem. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że z niepłodnością może zmagać nawet 80 milionów osób na świecie. Więcej o przyczynach niepłodności przeczytasz w moim artykule! A dziś opowiem Ci jakie czynniki zmniejszają płodność kobiecą. Czego nie jeść przy staraniu się o dziecko? Czego nie robić, żeby zajść w ciążę?

Co utrudnia zajście w ciążę?

Dieta jest niewątpliwie czynnikiem, który ma wpływ na płodność, ale zacznijmy od początku. Co utrudnia zajście w ciążę? Zapraszam do lektury!

Do jakiego wieku kobieta jest płodna?

Oprócz czynników związanych ze stylem życia, to wiek wpływa na kobiecą płodność. Szacuje się, że po 35 roku życia spada szansa zapłodnienia, a rośnie ryzyko poronienia. Spadek płodności wynika z pogorszeniem się rezerwy jajnikowej i jakości oocytów. Jest to czynnik, z którym nie da się walczyć, dlatego w dalszej części artykułu opowiem Ci o przyczynach spadku płodności, które możesz wyeliminować!

Czy palenie papierosów obniża płodność?

Palenie papierosów negatywnie wpływa na płodność zarówno kobiet jak i mężczyzn. U kobiet palenie wiąże się z:

• gwałtownym spadkiem rezerw jajnikowych,
• opóźnionym poczęciem,
• podwyższonym ryzykiem poronienia samoistnego,
• mniejszą skutecznością metod sztucznego zapłodnienia.

Ponadto palenie papierosów może uszkadzać układ rozrodczy i DNA plemników. Jeśli w przyszłości planujesz ciążę, to powinnaś (razem z partnerem) rzucić palenie już przed staraniami.

Alkohol a płodność. Czy picie alkoholu wpływa na zajście w ciąże?

Spożycie alkoholu wpływa na płodność na kilku płaszczyznach. Badania sugerują, że ryzyko niepłodności związanej z alkoholem dotyczy 2-3% kobiet w wieku rozrodczym. Alkohol wpływa na jajniki i przysadkę mózgową powodując zaburzenia hormonalne tj:

• obniżenie stężenia estrogenu i FSH,
• nieregularne miesiączki.

Dodatkowo alkohol może być wysokokaloryczny. Nielimitowane spożycie alkoholu np. piw smakowych może sprzyjać tyciu, co wpłynie negatywnie na płodność (i Twoje zdrowie).

Tłuszcze trans a płodność

Tłuszcze są istotnym składnikiem diety wpływającym na płodność. Badania naukowe sugerują, że jakość tłuszczu jest ważniejsza niż jego ilość. Duże badanie obejmujące 18 555 kobiet planujących ciążę (lub które zaszły w ciążę w trakcie badania) wykazało, że zwiększenie spożycia kwasów tłuszczowych trans nawet o 2% powoduje znaczny wzrost ryzyka niepłodności na skutek zaburzeń owulacji. Kwasy tłuszczowe typu trans są obecne w żywności. Ich źródłem jest m.in:

• twarda margaryna,
• masło,
• słodycze i wyroby cukiernicze,
• fast-foody,
• mięso.

Liczne badania naukowe wykazują ich negatywny wpływ na zdrowie, ale czy w przypadku płodności jest podobnie? Niestety tak! Kwasy tłuszczowe typu trans:

• pogłębiają insulinooporność, co z kolei może blokować owulację,
• zwiększają stan zapalny w organizmie, co również może zaburzać cykl menstruacyjny.

Spożycie kwasów tłuszczowych trans zwiększa ryzyko niepłodności owulacyjnej i chorób metabolicznych, w tym PCOS. WHO zaleca ograniczenie ich spożycie do <1% całkowitego spożycia energii.

Jak cukier wpływa na płodność?

Węglowodany mają wpływ na wrażliwość na insulinę, jak i metabolizm glukozy, czyli mogą znacząco wpływać na owulację i płodność kobiet. Szczególnie istotny jest indeks glikemiczny i ładunek. Prawdopodobnie spożywanie produktów o wysokim indeksie glikemicznym może zwiększać:

• insulinooporność,
• dyslipidemię,
• stres oksydacyjny,
• co negatywnie wpływa na płodność i funkcje jajników.

Dieta o wysokim indeksie glikemicznym prawdopodobnie dostarcza sporą ilość cukru. W badaniach naukowych oceniano związek między spożyciem przez kobiety napojów gazowanych, głównego czynnika powodującego spożycie cukru dodanego. Badania wykazały zmniejszoną płodność lub zwiększone ryzyko niepłodności owulacyjnej.

Inne źródła cukru w diecie, to:

• słodycze,
• suszone owoce,
• płatki śniadaniowe,
• miód,
• soki,
• dżemy,
• słone przekąski.

Oczywiście nie namawiam Cię do restrykcyjnej diety, ale do zdroworozsądkowego podejścia do żywienia. Może Ci to ułatwić stosowanie zasady 80/20. Co to oznacza w praktyce? Już wyjaśniam! Taki model żywienia zakłada, że 80% tego co jemy jest zdrowe i niskoprzetworzone. Natomiast pozostałe 20%, to jedzenie ,,dla przyjemności’’ czyli np. wyżej wymienione słodycze. Tę zasadę możesz stosować w skali dnia lub tygodnia.

Jakie BMI, aby zajść w ciążę?

Otyłość stanowi coraz większy globalny problem zdrowotny, zwłaszcza u kobiet w wieku rozrodczym. Niepłodność można przypisać otyłości i chorobom jej współtowarzyszącym. Doniesienia sugerują, że u otyłych kobiet występuje zazwyczaj rozregulowanie osi podwzgórze-przysadka-gonady. Powoduje to zmniejszenie poziomu gonadotropin, powodując objawy, takie jak:

• nieregularne miesiączki,
• brak owulacji,

prowadzące do niepłodności.

Badania naukowe sugerują, że prawdopodobieństwo niepłodności wzrasta wraz ze wzrostem BMI. Jakie więc BMI będzie dobre, aby zajść w ciążę? BMI powinno mieścić się między 18.5 a 24.99. Swoje BMI wyliczysz z poniższego wzoru.

BMI = masa ciała (kg)/wzrost (m²)

Nie jesteś pewna dlaczego nie jesteś w ciąży? Chciałabyś się dowiedzieć więcej o przyczynach niepłodność i problemach z zajściem w ciążę? Koniecznie przeczytaj mój poprzedni artykuł w tym temacie: Dieta na płodność.

Bibliografia:

1. Chavarro JE, Rich-Edwards JW, Rosner BA, Willett WC. Dietary fatty acid intakes and the risk of ovulatory infertility. Am J Clin Nutr. 2007 Jan;85(1):231-7. doi: 10.1093/ajcn/85.1.231. PMID: 17209201.
2. Van Voorhis BJ, Dawson JD, Stovall DW, Sparks AE, Syrop CH. The effects of smoking on ovarian function and fertility during assisted reproduction cycles. Obstet Gynecol. 1996 Nov;88(5):785-91. doi: 10.1016/0029-7844(96)00286-4. PMID: 8885914.
3. Chavarro JE, Rich-Edwards JW, Rosner BA, Willett WC. Dietary fatty acid intakes and the risk of ovulatory infertility. Am J Clin Nutr. 2007 Jan;85(1):231-7. doi: 10.1093/ajcn/85.1.231. PMID: 17209201.
4. Willis SK, Wise LA, Wesselink AK, Rothman KJ, Mikkelsen EM, Tucker KL, Trolle E, Hatch EE. Glycemic load, dietary fiber, and added sugar and fecundability in 2 preconception cohorts. Am J Clin Nutr. 2020 Jul 1;112(1):27-38. doi: 10.1093/ajcn/nqz312. PMID: 31901163; PMCID: PMC7326597.
   5. Szkolenie online: Diagnostyka i dietoterapia niepłodności kobiecej. https://www.warsztatnauki.pl/